3D-computeranimaties, de basics

De term ‘3D-film’ kan op meerdere manieren uitgelegd worden. In deze blog hebben we het niet over de techniek waar je een 3D-bril voor nodig hebt, maar over 3D-computeranimaties. Waar bijvoorbeeld Family Guy en South Park ‘platte’ video’s zijn, zijn films als Shrek en Ice Age duidelijk in 3D.

Modellen

In een 3D-animatie wordt gebruikgemaakt van 3D-modellen. Vaak worden hiervoor meerdere referentie-afbeeldingen gebruikt met verschillende aanzichten. Als voorbeeld neem ik onze animatie voor het software development-bedrijf NewHeap (www.newheap.com). In de eerste afbeelding hieronder is te zien hoe een scéne is uitgewerkt in het storyboard, in 2D dus. In de tweede afbeelding is te zien hoe dit shot uiteindelijk in 3D is gerealiseerd.

Omdat van ieder object (raket, steigers, landingsplateau, rook, vuur) een 3D-model is gemaakt, is het in deze scéne mogelijk om van camerahoek te veranderen. In afbeelding drie is van dezelfde scéne het wireframe zichtbaar, daardoor is duidelijk te zien hoe deze objecten zijn opgebouwd.

Textures (materialen)

Wanneer de 3D-modellen zijn gemaakt, moeten deze als het ware ‘ingekleurd’ worden. Met een 3D-programma is het maken en toewijzen van materialen heel anders dan in een 2D-programma. Waar je in Photoshop alleen een kleur hoeft toe te wijzen, moet je bij een 3D-pakket met veel meer aspecten rekening houden. Zo wordt in een materiaal onder meer omschreven of en hoe een object reflecteert, of en hoe deze licht doorlaat, of een object ruw of glad is, enzovoorts. De onderstaande afbeeldingen zijn een voorbeeld hiervan. Van één eenvoudige 2D-animatie is een 3D-scéne gemaakt. Door de materialen in de 3D-scéne aan te passen, kan een heel andere stijl aan een animatie gegeven worden.

Lights, camera, action!

Wanneer alle objecten zijn ontwikkeld en geanimeerd en alle materialen zijn gemaakt, start de volgende stap: de compositie. De scéne lijkt compleet, maar er ontbreken nog essentiële onderdelen. In een 3D-scéne moeten bijvoorbeeld ook lampen en camera’s worden toegevoegd. De lampen kunnen volledig aangepast worden om bijvoorbeeld de zon, of juist een gloeilamp na te bootsen. Ook camera’s in een 3D-programma kunnen volledig naar wens worden aangepast. Zo werken camera’s in een 3D-programma net als echte camera’s. Wil je een groothoeklens, of juist een telelens? Moet er veel of weinig scherpte-diepte zijn? Het is zelfs mogelijk om een fake cameraman toe te voegen die ervoor zorgt dat de camera beweegt alsof deze echt door iemand vastgehouden wordt!

Rendering (exporteren)

De laatste stap om een 3D-scéne om te zetten naar een video, wordt renderen genoemd. Voor het gemak kan je dit vergelijken met het exporteren of opslaan van een afbeelding. Het 3D-programma berekent hoe ieder frame eruit komt te zien en zet al deze frames achter elkaar (25 frames per seconde), om zo bewegend beeld te creëren. Vergis je niet, want het ‘exporteren’ van een dergelijke animatie duurt aanzienlijk langer dan bijvoorbeeld een 2D-animatie. De computer berekent namelijk frame-voor-frame hoe iedere lichtstraal een oppervlakte raakt en hoe deze vervolgens reflecteert. Materialen zoals glas en water zorgen er bijvoorbeeld al snel voor dat het renderen vele malen langer duurt.

3D of toch 2D?

De mogelijkheden met 3D-animaties zijn bijna eindeloos. Het is een ideale techniek voor het vertellen van verhalen of het presenteren van een product. Het grootste nadeel is dat het maken van een 3D-animatie vrijwel altijd meer ontwikkeltijd kost dan het maken van een 2D-animatie. Het is daarom ook niet altijd vanzelfsprekend om 3D- boven 2D-animaties te kiezen. Het is dus belangrijk om van tevoren te bedenken of u de tijd en middelen heeft om te investeren in een 3D-animatie.