‘Goed werk, bereik meer met de structuurjunkie-methode’. Dit boek van Cynthia Schultz ligt al maanden thuis op mijn bureau, waaruit je zou kunnen afleiden dat ik zeker geen structuurjunkie ben, maar aan structuur in teksten besteed ik juist heel veel tijd. Want zonder structuur wordt je tekst een chaos en je wilt juist dat die gelezen wordt. Door orde aan te brengen neem je de zappende lezer aan de hand, maak je elke tekst licht verteerbaar, en voorkom je dat mensen vroegtijdig afhaken.

Eigenlijk gaat het boek van Schultz over plannen. Als je je werk goed organiseert, ben je productiever, bereik je je doelen eerder en hou je meer tijd over voor jezelf. Schultz ervoer zelf dat afleiding tegenwoordig overal is en dat aandacht en concentratie vaak ver te zoeken zijn. Ze kreeg er een burn-out door. Tijdens het schrijven kan hetzelfde gebeuren. Niet dat je daar direct overspannen van raakt, maar als je lukraak wat op papier zet, is de kans groot dat je totaal de weg kwijtraakt. Dat je uren bezig bent en aan het eind van de dag tot de conclusie komt dat je niet veel opgeschoten bent.

Bepaal eerst je doel, doelgroep en kernboodschap

Ook je lezer heeft weinig tijd en is snel afgeleid. Niemand heeft zin om zich door lange lappen tekst te moeten worstelen die alle kanten opgaan. Je kunt dit voorkomen door vooraf goed na te denken over:

• Wat wil ik vertellen, wat is de centrale boodschap?
• Aan wie wil ik het vertellen, wie is mijn doelgroep?
• Waarom wil ik dit vertellen, wat is mijn doel?
   

De drie-actstructuur

Op de middelbare school leerde ik al dat je een stuk het beste kunt indelen volgens het inleiding-kern-slot-model. Daar zit wat in, want ook veel toneelstukken en films gaan uit van drie delen of acts. Die klassieke opbouw is terug te voeren op Aristoteles’ Poetica. Dat drama had ook een begin, een midden en een einde. Alle goede dingen komen in drieën.

Op school ging het over opstellen. We hadden toen nog nooit gehoord van zappende of scannende lezers. Die zijn wel wat veeleisender en willen ook dat teksten een beetje aantrekkelijk ogen. Liefst krijgen ze hapklare brokken opgediend. Daarvoor kun je bullet points gebruiken, maar ook streamers, tussenkoppen of foto’s.

De omgekeerde piramide

Bij ContentXperience hanteren we vaak de ‘omgekeerde piramide’ om structuur aan te brengen. Het zal geen toeval zijn dat dit model ook bestaat uit drie delen:

De piramide helpt je meteen om kernachtig te schrijven. Je valt met de deur in huis aan de hand van de vijf W’s: wie, wat, waar, wanneer, waarom (hoe). Essentieel is dat je vertelt wat je lezer wil weten, niet wat jij wilt vertellen.

Oprolbaar schrijven

Omdat de concentratie afneemt naarmate de lezer vordert, kom je vervolgens met een toelichting of onderbouwing, bijvoorbeeld over specifieke voordelen van een product of dienst. In de onderste laag breng je de minst relevante informatie onder. Kranten werken al jaren zo, daar heet het ‘oprolbaar schrijven’. Als er te weinig ruimte is, kan een artikel veilig van onderaf worden ingekort.

Schrap puistwoorden!

Er is natuurlijk meer nodig om je boodschap aantrekkelijk te verpakken. Toegankelijk taalgebruik bijvoorbeeld. Op de website van de gemeente Amsterdam vind je daar veel aardige tips voor. Dat je moeilijke en ouderwetse woorden beter kunt vermijden ligt voor de hand, maar ben je ook scherp op puistwoorden? Dit zijn lelijke woorden die je hele tekst verpesten. ‘Beleidsimpuls’ is zo’n woord.  Het alternatief hiervoor is ‘goed plan’.

Een structuurjunkie hoef je niet per se te worden. Maar als je een goed plan hebt, leg je voortaan in elke tekst het fundament dat je nodig hebt om het je lezer zo makkelijk mogelijk te maken.

Je kunt altijd bij ons terecht voor de creatie van al je content, met de juiste boodschap en toonzetting. Neem gerust contact op.